Największy skandal budowlany Krakowa został zalegalizowany. Nadzór budowlany uznał, że nadbudowę przy ul. Szerokiej 12 ukończono zgodnie z prawem. Dopatrzył się za to samowoli u sąsiada, który od początku alarmował w sprawie nadbudowy! Nadbudowa przy Szerokiej została zalegalizowana, a inwestor nie zapłaci za to złotówki kary – inspektorzy uznali bowiem, że zadaszenie podwórka, malowanie ścian wewnętrznych czy wstawianie okien, budowa schodów i montaż jacuzzi stanowiły „roboty zabezpieczające przed wpływami atmosferycznymi” oraz że roboty wykończeniowe nie wymagają zgłoszenia.
Nadbudowa przy ul. Szerokiej to najgłośniejsza afera budowlana ostatnich lat w Krakowie. Przypomnijmy: kamienicę spod numeru 12 wraz z pozwoleniem na budowę kupił od Fundacji Nissenbaumów krakowski biznesmen Krzysztof P. Zaplanował w niej hotel. Budynek podniósł o trzy kondygnacje – wyżej o jedną niż w projekcie Nissenbaumów.
Urzędowy korowód
Urzędników zaalarmował sąsiad Tytus Miecznikowski, bo w jego kamienicy przylegającej do „12” zaczęły pękać ściany. Na dodatek została zaburzona wentylacja, bo podwyższone mury hotelu zasłoniły u niego wyloty kanałów wentylacyjnych i kominów.
W 2004 r. Miecznikowski złożył wniosek o rozbiórkę nadbudowy u sąsiada. I od tego zaczął się urzędowy korowód. Dwa lata później Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że pozwolenie na budowę, którym posługiwał się inwestujący w hotel biznesmen, było nieważne. Mimo to urzędnicy z nadzoru budowlanego latami zwlekali z podjęciem ostatecznej decyzji w sprawie kontrowersyjnej inwestycji, przerzucając odpowiedzialność na kolejne szczeble. Ci z Krakowa na tych z województwa. Ci z województwa na tych w Warszawie. Ci z Warszawy zawracali sprawę do Krakowa. I tak przez kolejne lata. W tym czasie przedsiębiorca skończył inwestycję i otworzył hotel Rubinstein Residence, na którym zaczął zarabiać.
Co na to nadzór? Nakazał inwestorowi, by… sam zlecił ekspertyzę na temat wpływu swojej nadbudowy na sąsiednią kamienicę. I to mimo że w sprawie wydano już wcześniej kilkanaście opinii. Urzędnicy przez dziewięć lat prowadzenia sprawy wyprodukowali prawie 2 tys. stron akt. Aż w końcu ją zalegalizowali, bo uznali, że „prace budowlane zostały doprowadzone do stanu zgodnego z prawem”.
Nadzór nie widzi nic złego w uruchomieniu „rezydencji” przed legalizacją budynku. Inwestorom nie grozi nawet kara za wzniesienie samej konstrukcji, bo po dziewięciu latach przerzucania papierów urzędnicy uznali, że inwestycja rozpoczęła się na kilka dni przed utratą ważności pozwolenia budowlanego, a więc jeszcze legalnie.
Proces karny nieistotny
Powiatowemu Inspektoratowi Nadzoru Budowlanego nie przeszkadzał też fakt, że w 2007 r. policja i prokuratura zatrzymały w tej sprawie kilkanaście osób i do dziś w sądzie toczy się proces karny przeciwko Krzysztofowi P., projektantom, niektórym urzędnikom z magistratu oraz… powiatowemu nadzorowi budowlanemu (są oskarżeni o nieprawidłowości przy nadbudowie kamienicy).
Dwie urzędniczki z PINB i wydziału architektury magistratu dobrowolnie poddały się karze za m.in. potwierdzanie nieprawdy w dokumentach. Co ważne, powołany do tego procesu karnego biegły orzekł, że uporządkowania placu pod inwestycję i założenia obowiązkowego dziennika budowy nie można uznać – jak chce nadzór – za początek prac budowlanych.
Jego zdaniem realnie rozpoczęły się one bowiem po wygaśnięciu pozwolenia na budowę, co wynika właśnie z dziennika budowy. To istotne, bo gdyby nadzór budowlany wziął pod uwagę tę opinię, nie mógłby zalegalizować nadbudowy. Musiałby uznać ją za samowolę, a inwestora ukarać. Wynika to wprost z decyzji legalizacyjnej, w której nadzór tłumaczy, dlaczego nie ma kary dla inwestora Krzysztofa P.
W trakcie procesu karnego pojawiła się również opinia biegłego z zakresu bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Wskazuje, że klatki schodowe w Rubinstein Residence jako drogi ewakuacyjne są zbyt wąskie (chodzi o kilka centymetrów różnicy). Takich odstępstw jest więcej.
PINB twierdzi jednak, że proces karny i płynące z niego informacje w żaden sposób go nie wiążą. Z „Gazetą” urzędnicy nadzoru o swojej decyzji nie chcieli rozmawiać. Zasłonili się brakiem akt sprawy, które przekazali do wyższej instancji. „W chwili obecnej organ nie jest w stanie udzielić jakichkolwiek dodatkowych informacji poza informacjami, które znane są opinii publicznej” – czytamy w odpowiedzi odmawiającej spotkania.
Kara za opieszałość
Za prowadzenie sprawy przez dziewięć lat nadzór został niedawno ukarany. Krakowski wojewódzki sąd administracyjny nałożył na urząd grzywnę (5 tys. zł) za jej przeciąganie. Sąd nie znalazł uzasadnienia dla prowadzenia jej przez tyle lat. Karę zapłacą jednak obywatele ze swoich podatków, bo nie otrzymali jej konkretni urzędnicy, tylko instytucja.
W zaskakująco ekspresowym tempie – bo po niespełna roku badania akt – PINB dopatrzył się za to samowoli w kamienicy nr 13. Nie pomógł fakt, że jej właściciel dysponuje trzema pozwoleniami na budowę wydanymi jeszcze jego rodzicom pod koniec lat 80. To na ich podstawie prowadzony był remont w „13”. Z obywatela zwracającego uwagę na nadużycia właściciel „13” stał się ściganym. Teraz odwołuje się od decyzji.
Dla Gazety: Krzysztof Fijałek, autor pierwszego tekstu w „Gazecie” na temat Szerokiej 12, obecnie szef redakcji w serwisie Interia:
To bardzo smutne. Decyzja świadczy o uwiądzie instytucji publicznych. Dostarcza dowodów, że urzędy nie służą nikomu i niczemu. Tak naprawdę okazują się niepotrzebne. A przecież utrzymujemy je, by strzegły porządku społecznego. Między innymi po to, by nie każdy pomysł na biznes mógł być za wszelką cenę realizowany.
KALENDARIUM. Jak samowola się legalizowała
Pod lupą prokuratury. Oskarżeni przez prokuraturę w sprawie nadbudowy przy ul. Szerokiej 12
* Krzysztof P., pierwotny inwestor,
* Marcin S.-J., kierownik budowy,
* prof. Zbigniew J., inspektor nadzoru inwestorskiego, współprojektant,
* Jan J., wojewódzki konserwator zabytków,
* Wiesław L., rzeczoznawca,
* Beata J., urzędniczka powiatowego nadzoru budowlanego,
* Wojciech K., urzędnik krakowskiego magistratu,
* Stanisława G., wówczas urzędnik nadzoru budowlanego, dziś dyrektor wydziału architektury miasta Kraków.
Kim są dzisiaj urzędnicy zajmujący się nadbudową
* Decyzję legalizującą nadbudowę w imieniu dyrektor PINB wydała Magdalena Gembarowska, kierownik referatu orzecznictwa i kontroli PINB.
* Szefową PINB jest Małgorzata Boryczko, jeszcze jako urzędnik była na jednej z pierwszych kontroli nadbudowy przy Szerokiej 12. Zastąpiła na stanowisku oskarżoną Stanisławę G.
* Janusz Żbik, przez lata szef wojewódzkiego małopolskiego nadzoru budowlanego, przez którego ręce wielokrotnie przechodziły dokumenty dotyczące nadbudowy przy Szerokiej 12, jest obecnie wiceministrem infrastruktury. Przygotowuje ustawę, która ma doprowadzić do likwidacji pozwoleń na budowę na obszarach objętych planem zagospodarowania przestrzennego.
gazeta.pl
Jarosław Sidorowicz, Bartosz Piłat
